وجميع آثار نافع است غرى به فارسى سريشم وبتركى با پوشقان وآن عبارتست از چيزهاى چسبند كه وصل احسام باو كنند وانواع؟؟
ومراد از مطلق او سريشمى است كه از پوست كاو سازند وبعد از آن سريشم ماهى ومجموع آن كرم وخشكند بتقادات مراتب غرى الجلود سريشميست كه از پوست حيوانات بتكرار جوشانيدن بعمل آرند تا مهرا كردد وبگذارند تا صاف كردد وعمل اعاده نمايند تا به حدى كه جرم او از آب متميز نشود وانگاه در آفتاب چندان بگذارند وبرهم زنند تا بحد انعقاد رسد وبهترين او از پوست گاو است در دويم گرم وخشك وشرب او جهة قرحهء ريه ونفث الدم سينه وضماد او جهة منع ورم زخمها وسوختگى آتش والتيام جراحات ومتحكم كردن استخوان شكسته؟؟
برص وبهق وفتق وقيله وجرب منقرع وقوبا وتقشر جلد نافع وسوخته مغسول او قايم مقام قوتياست غرى السمك رطوبت منجمد يست كه درشكم ماهى بينى دراز كه خنزير البحر نامند وامثال آن بهم مىرسد وبعضى سياه وبرخى سفيد مىباشد كرمى وخشكى او كمتر از غرى الجلود ودر جميع افعال مانند آن ومداومت آن از روزى يك مثقال تا دو مثقال جهة سل مجربست وضمادش جهة شقاق رخسار وبرص مفيد وآنچه از نشاستهء برنج وامثال او ترتيب ميدهند در منافع قريب باصل آنست وسريشم پنير در صنايع غريبه غجيب الفعل است ودر دستورات مذكور است غرب درختيست عظيم ودر اصفهان وسگ ودر تنكابن ودويلم اوجا نامند وكو با اين اسم مشتق از آطاء يونانى باشد در دويم سرد وخشك وقابض ومجفف بيلذع وشرب برگ او با فلفل رافع قولنج ايلاوس ومغص وبا آب مانع حمل وگويند بتجربه رسيده است وضماد برگ تازهء وجهة جراحات تازه وآب فشردهء او جهة رفع سيلان چرك اعضاى باطنى وسدهء جگر وغرغره او جهة اخراج زلوئيكه در حلق مانده باشد وذر ور خشك او جهة آكله جراحات مزمنه مفيد وبيخ مسحوق او كه با عصارهء برگ او در روغن گل وپوست انار طنج دهند جهة درد گوش بغايت مؤثر و نطول طبيخ او جهة نقرس ورفع نخالهء موى سرو شكوفه وپوست او جهة نفث الدم وضماد پوست سوخته او با سركه جهة ثاليل وذر ور شكوفهء او جهة خشك كردن جراحات وصمغ ورطوبت سايلهء او جهة جلاى بصر وبياض ورقع وشم آثار بيعديل وچوب محرق مغسول او قايم مقام توتيا ومضر كرده ومحلش صمغ عربى وبدلش نصف وزن او اقاقياست غرقد نوع سفيد بزرك عوسج است غرز بلغة شام نوع كوچك عصى الراعتست غرسا راسن است غريب نوعى از انگور سياه است غريف اسم ياسمين است غرم اسم فارسى ميش كوهيست عزمج اسم فارسى شونيز است غزال به فارسى آهو وبتركى جيران نامند وبچهء او را تا شش ماه حلى واز شش ماه تا سه سال خيشف وتا شش سالرا ظبى گويند ودر آخر دويم گرم وخشك واز معاير لحوم صيد اقرب بمزاج انسانست وموافق مرطوبين ومبرودين وسريع الهضم ومجفف وقليل الغذا وجهة خفقان ويرقان وفالج وامراض باردهء عصبانى نافع وطلاى خون او موجب درازى موى ونشستن بر روى پوست او باعث گريختن هوام وتعليق او جهة سپرز نافع وگوشت او مصدع وكباب او مورث قولنج ومصلحش ترشيها وسكنجبين است وچون خصيهء او راصعتر ونمك پاشيده خشك كنند فزرجهء او قاطع حيض است وسرگين او بسيار جالى وطلاى مطبوخ او در سركه جهة او رام بلغمى وتهج مفيد است وآهوى چين كه مشك از وبهم مىرسد بسيار سياه ودر پشت او خط سفيدى وشاخ منحنى وبه حدى دراز است كه بدنبالهء او مىرسد واو گرمتر وخشكتر از سابر اصناف آهو دست غزال او راء طحلب است غسل خطمى است غسول اشنانست واذخر را نيز نامند غسلج او زبو است عنا بلح است غضار چينى كاسهء چينى است سنون او جالى دندان وقاطع خون لثه وزخمهاى تازه وبغايت مجفف است وغضار مطلق كاسهء سفالين مزمج است غلقى علقه است ونزد جمعى بيخيست بقدر ترب وثمرش مثل ثمر كبر ومثلث وبرگش شبيه بناخن ودر جوف ثمر چيزى مانند پنبه وتخمش مثل دانه امرود وصلب وشيريكه از او حاصل مىشود مسهل قوى ومهلك وطلاى او رافع ثاليل است غليجن اسم يونانى فودنج است غلچبن اغريا اسم يونانى مشكطرا مشيع است كه فودنج جبلى باشد وغليجن بمعنى ريحان واغريا بمعنى گزه است غلوفس اسم يونانى طبور است علوفن اسم يوناين ماميثاست غلوفر يا اسم يونانى اصل السوس است اغليواج اسم فارسى حدا؟ است غملول فنا بريست غمامه اسفنج است غندب اسم عربى عنكبوت غنم ضانست غوشته بلغة ماوراء النهر نوعى از فطر است كه بتركى كبلك نامند بهتر از اقسام فطر وموافق محرور المزج ودير هضم ومضر معده ومصلحش مرباى زنجبيل وكلقند است غوره اسم فارسى حصرم است غورهء خرما بلج وبسر است غوغاز اسم اصفهانى شحرور است غيان زبيق است غيم اسفنج است غيفيطس سنبل الطيب است حرف الفاء فاوانيا يخ نباتيست كمتر از زرعى وپر شعبه به نبات زردك وبيخش وبقدر شبرى وبسطبرى انگشتى وچون بشكنند دو خط ضيلبى از جوف از مشاهده كرد ولهذا آن را عود الصليب نامند وقسم مادهء شخ او را هفت هشت عدد وشبيه ببلوط وجوف او بيخط