چهارده نور پاك (فارسي) - دكتر عقيقى بخشايشي - ج ٢ - الصفحة ٢٣٣
السابق
شكايت از ستمگر و متعدى حقوق، و گاهى درخواست دادخواهى در معامله و داد و ستدى است كه در هر حال نيازى به صرف هزينه و خرج پول ندارد.
10. عدالت و دادگسترى در مكتب على (عليه السلام) در منطق و مكتب انسان ساز علوى، چاپلوسى و تملق موقوف، و برابرى و مساوات انسانها در مقابل قانون و اصول عدل اسلامى و الهى، يك اصل ثابت و تغيير ناپذير است.
در اين مكتب، هر كسى در حدود خدمت يا خيانت خود، مورد تشويق يا تنبيه قرار مى گيرد. زمامدار حق ندارد با خود كامگى و استبداد رأى، امور كشور را اداره كند. تنها نحوهء ادارهء كشور از راه مشاوره و مراجعه به افكار عمومى ملت يا نمايندگان واقعى آنهاست. فرد خودكامه و مستبد بنابر تعبير امام ششم (عليه السلام) بر لبهء پرتگاه ايستاده است و به سقوط نزديك است و چنين شخصى هرگز روى سعادت و رستگارى را نخواهد ديد. (1) روزى يكى از افراد عادى ملت، در يك موضوع شخصى، با على (عليه السلام) اختلافى پيدا كرد و شكايت او را نزد عمر بن خطاب، رئيس حكومت وقت برد. عمر هر دو را احضار كرد.
سپس رو به على كرد و گفت: " يا ابا الحسن! در كنار شاكى بايست!... ".
ناگهان چهرهء على دگرگون شد وآثار خشم و ناراحتى در سيماى او آشكار گرديد. عمر پرسيد: على از اينكه در كنار دشمن و طرف اختلاف خود بايستى نارحت شدى؟
على (عليه السلام) گفت: نه، هرگز، من از اينكه تو بين من و او مساوات و برابرى قائل نشدى و مرا با كنيه ام و با احترام و تعظيم مورد خطاب قرار دادى، اما با طرف اختلاف من، چنين رفتار نكردى و نام ساده اش را بر زبان آوردى ناراحت و متأثر شدم. (به كار بردن كنيه، در زبان عرب، نشانهء تعظيم و احترام و بزرگداشت و اكرام نسبت به مخاطب است و همين تبعيض در مخاطب قرار دادن، امام را خشمگين كرد) " مؤلف ".
على (عليه السلام) در نهج البلاغه مى فرمايد: به خدا سوگند، اگر هفت اقليم را با هرچه آسمان‌هايشان دارند به من بدهند، كه بر خدا، در مورد مورچه‌ايى عصيان ورزم و پوست جوينى را كه او به آشيانه خود مى برد، از او بگيرم، هرگز نخواهم كرد. و به راستى

1. سفينة البحار ماده رأى.
(٢٣٣)
التالي
الاولى ١
٢٨٠ الاخيرة
الفهرست
الرقم العنوان الصفحة
1 شناسنامه مبارك حضرت على (ع) 4
2 پيشگفتار 5
3 مربى نمونه 9
4 شخصيت قرون واعصار 10
5 قهرمان صحنه ها 11
6 بخش اول / على (عليه السلام) و خصوصيات روحى و معنوى دوران كودكى و نوجوانى 16
7 رشد ونما در مكتب پر فروغ الهى 20
8 خصوصيات روحى و معنوى على (عليه السلام) 22
9 ايثار و شجاعت 24
10 اعتراف دشمن 25
11 قهرمان قهرمانان 26
12 دنياى فانى و دنياى باقى 31
13 بهرهء معنوى از قدرت ظاهرى 32
14 احقاق حق 33
15 مقايسه خلفاء 35
16 آزادى از ديدگاه على (عليه السلام) 37
17 شرح كوتاه 38
18 نمونه اى از عدالت ودادگسترى على (عليه السلام) 40
19 دورنمائى از عدل و آزادى 42
20 سير و سلوك 48
21 راه و رسم عبادت 48
22 معراج روح 48
23 عشق پاك 50
24 نمونه اى از راز و نيازها 50
25 جهاد و عبادت در مكتب على (عليه السلام) 52
26 نمونه اى از بيانات او 52
27 مضيقه بى آبى 53
28 بخش دوم / على (عليه السلام) از ديدگاه دانشمندان غير اسلامى 1 - جبران خليل جبران 59
29 2 - شبلى شميل 60
30 3 - جرج جرداق 60
31 4 - ميخائيل نعيمه 61
32 5 - توماس كارلايل 62
33 6 - ولتر 62
34 7 - بارون كارادوو 63
35 8 - نرسيسيان 63
36 9 - سليمان كتانى 64
37 10 - گابريل دانگيرى 65
38 بخش سوم / على (عليه السلام) و اصول كشوردارى على (عليه السلام) و اصول كشوردارى 67
39 1 - اصول اساسى كشوردارى 67
40 2 - مساوات وبرادرى 69
41 3 - على (عليه السلام) ومساوات و عدالت 70
42 4 - جهان بينى على (عليه السلام) 71
43 5 - منشور علوى 72
44 6 - در ميان مردم حاجتمند 82
45 7 - على (عليه السلام) ومستمندان اجتماع 84
46 8 - برنامه ملاقاتهاى عمومى 85
47 9 - در ميان توده ها 86
48 10 - عدالت ودادگسترى در مكتب على (عليه السلام) 87
49 11 - كارگزاران حكومت اسلامى 88
50 12 - ماليات ودرآمدهاى عمومى 89
51 13 - فرار مغزها 91
52 14 - نويسندگان ودبيران ويژه 91
53 15 - بازرگانان وصنعتگران 92
54 16 - احتكار وسزاى محتكران 92
55 نور چشمى ها وخويشاوندان 93
56 پيمان صلح با دشمن 94
57 آگاهى دادن مردم از جريان امور 94
58 پرهيز از خونريزى وخونخواهى 96
59 تكبر و خودخواهى 96
60 بخش چهارم / غدير خم روز گزينش والاترين انسانها شاهد گفتار 101
61 حذف القاب و عناوين 102
62 امانتدارى نه حكمرانى و فرمانروائى 103
63 معيار انتخاب 104
64 جهاد از ديدگاه على (عليه السلام) 106
65 على (عليه السلام) و مستمندان 106
66 على (عليه السلام) و عدالت او 107
67 مساوات وبرابرى در منطق علوى 107
68 نهج البلاغه اثر جاودان على (عليه السلام) 108
69 1 - بيانگر مسائل عينى و ملموس زندگى 111
70 2 - نهج البلاغه مرهمى بر دردهاى جانكاه بشريت 111
71 3 - نهج البلاغه و آزادى 113
72 4 - نهج البلاغه منادى عدالت اجتماعى 114
73 5 - جامعيت نهج البلاغه 115
74 على (عليه السلام) در بستر بيمارى 116
75 بخش پنجم / شهيد ماه رمضان منابع و مأخذ 122