چيزى نگذشت كه آن حضرت آمد، از همراهان او پرسيدم پيامبر افطار كرده است؟ گفتند:
نه! وقتى آن حضرت از جريان اطلاع پيدا كرد اصلا به روى خود نياورد؟ و با خوشرويى گرسنگى شب را به روز آورد و همچنين فردا را روزه گرفت ".
خدمت به خلق پيامبر خدا (صلى الله عليه وآله) به عبادت و نماز علاقهء فراوان داشت ولى موقعى كه مردم با او كارى داشتند نماز را كوتاه مى نمود و به كار آنان مى رسيد و در برآوردن حوائج مردم از چيزى دريغ نداشت. همه را احترام مى كرد. فضيلت و بزرگى را به ايمان و عمل مى دانست و نظرى به ثروت و جاه و مقام نداشت با خدمتگزاران، مهربانى مى كرد و در اصلاح امور آنان مى كوشيد ". (1) گذشت و بزرگوارى هرگاه به شخص او بى احترامى مى شد. در صدد انتقام برنمىآمد و از خطا و بدرفتارى ديگران، چشم پوشى مى كرد و در مقابل آزار و اذيتهاى آنان عفو و گذشت و بزرگوارى نشان مى داد. (2) با آن همه اذيت و آزارى كه قريش به رسول خدا كرده بودند، هنگامى كه مكه را فتح كرد بى آنكه از آنان انتقام بگيرد آنان را بخشيد و آزاد ساخت " و فرمود: " أنتم الطلقاء في الله " (همگى در راه خدا آزاد هستيد) با آنكه آنان انتظار انتقام و مقابله مثل داشتند. (3) چنان كه همه مى دانيم در جنگ احد شخصى به نام " وحشى " عموى پيامبر يعنى حمزه را كشته بود ولى پيامبر اسلام او را مورد عفو و گذشت خود قرار داد و از گناه او درگذشت. همچنين از ابوسفيان و هند با آن همه آزارها كه كرده بودند درگذشت و در صدد انتقام آنان برنيامد (4).
= + * * * + =
